بشر در آغاز ، نوشتن نمی دانست و مقصود خود را تنها با گفتار ، آن هم در حد نیازهای آن روز ادا می کرد . تاریخ پیدایش خط به درستی معلوم نیست ، این اندازه روشن است که نخستین نوشتارهای انسان ، بسیار ساده و ابتدایی بوده است به این معنی که با طرزی به دور از ظرافت تصویر چیزها را می کشیدند و به این ترتیب مقصود خود را به دیگران می فهماندند . به این نوع خط خط تصویری می گویند که هنوز در میان برخی از اقوام ، نشانه هایی از آن بر جای مانده است . خط تصویری به تدریج تکامل پیدا کرد پس از گذشتن از مرحله علامت نویسی ،به مرحله الفبایی قدم گذاشت . الفبا برای اولین بار در میان فنیقیها یعنی اقوامی که حدود سه هزار سال قبل از میلاد در سرزمین فنیقی ( لبنان کنونی و حوالی آن ) سکونت داشتند رواج پیدا کرد و از آن جا به سایر جاها پراکنده شد . ایرانیان چند صد سال پیش از میلاد یعنی در دوره پادشاهی مادها ، علامتهای میخی بابلی را اقتباس کردند و از آن به مانند فنیقیها ، الفبایی مستقل ترتیب دادند . خط میخی الفبایی که ایرانیان در عهد باستان به کار می بردند خط میخی نام نهاده اند . این نامگذاری از آن جهت بوده است که برای نوشتن آن از میله آهنی کوچک یا چوبی شبیه به میخ ، استفاده می کردند و خطهایی که با آن بر لوحه های گلی نقش می کردند ، شبیه به میخ بود . این خط که می توان آن را خط هجایی نامید دارای سی وشش حرف ( هجا ) بود و از چپ به راست نوشته می شد . تمام سنگ نوشته های بازمانده از عصر هخامنشی به این خط است. سومریان (حدود ???? تا ???? سال قبل از میلاد) با ابداع خط میخی دوره‌ای را آغاز کردند که به عنوان آغاز خط نویسی شهرت دارد و همچنین اولین مدارک نگارشی بشر که به صورت لوحهای گلین برجای مانده متعلق به تمدن‌های میانرودان است.. خط میخی هخامنشی به احتمال زیاد توسط داریوش بزرگ ایجاد شده است. می‌گوییم به احتمال زیاد چون که کتیبه‌هایی از شاهان محلی (پارسی) هخامنشی (اجداد داریوش) چون آریارمنا و نیز کتیبه‌ای کوتاه منتسب به کوروش یافت شده‌اند. اما صاحب‌نظران معتقدند که این کتیبه‌ها (و لوحها) همه بعد از سلطنت داریوش نوشته شده‌اند. خط اوستایی تاریخ اختراع خط اوستایی را که آن هم در اصل از خطوط سامی گرفته شده بود اواخر دوره ساسانی دانسته اند که از آن برای نوشتن متون دینی مربوط به آیین زردشتی ، به ویژه کتاب اوستا ، استفاده می شد . خط اوستایی مانند اغلب خطوط سامی از راست به چپ نوشته می شد و چهل وچهار حرف داشت . کتاب دینی زردشتیان اوستا ست که اصل آن در زمان حمله اسکندر به ایران از میان رفته است و اوستای موجود در دوره های بعد گردآوری و تنظیم شده است . خط پهلوی خطی را که ایرانیان در عصر اشکانی و ساسانی به کار می بردند و تا چند قرن بعد از اسلام هم در گوشه و کنار ولایات شرقی ایرانیان برای نگارش آثار فکری و فلسفی مربوط به آیینهای پیش از اسلام ، به کار می رفته است ، خط پهلوی می نامند . کلمه پهلوی از واژه پرثو گرفته شده است که اسم قوم اشکانی بوده است . این خط بیست و دو حرف ( هجا ) داشته و به مانند اوستایی از راست به چپ نوشته می شده است .
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
